Tổng hợp mọi thắc mắc về hộp số CVT mà có lẽ người dùng chưa biết

Trong số 4 loại hộp số ô tô hộp số CVT hay còn gọi là hộp số vô cấp (có một số thuật ngữ khác còn gọi là hộp số biến thiên vô cấp) là loại hộp số duy nhất không sử dụng bánh răng, chúng sử dụng hệ thống dây đai và ròng rọc để vận hành.

Trên thực tế có rất nhiều hãng xe sử dụng hộp số CVT cho các phiên bản xe của mình, tuy nhiên cũng có những nhà sản xuất từ chối trang bị công nghệ này ví dụ như Mazda.

Vậy phải chăng Mazda (và một số hãng xe khác) cho rằng hộp số vô cấp tiềm ẩn những rủi ro, hay một lý do nào đó khác khiến họ không bận tâm đến công nghệ truyền động này…

Cách hộp số CVT hoạt động.

Xuất hiện từ cuối những năm 1980 và cho đến ngày nay hộp số CVT dần trở nên phổ biến hơn bao giờ hết vì chúng giúp tiết kiệm nhiên liệu hơn các loại hộp số khác.

Hiểu được cách mà hộp số CVT hoạt động sẽ giúp cho người dùng có thể chăm sóc chiếc xe tốt hơn, tăng độ bền và tuổi thọ cho động cơ.

Về mặt kỹ thuật, CVT là một hộp số tự động vì người lái không cần phải chuyển số liên tục bằng tay để chuyển đổi các bánh răng của bộ ly hợp cũng như phải dùng chân để  đạp côn (bàn đạp ly hợp).

Không giống như hộp số tự động truyền thống (hoặc hộp số tay), CVT không sử dụng các bánh răng cài sẵn cố định. Thay vào đó nó sử dụng hệ thống dây đai ròng rọc và hệ thống khớp hình nón được kết nối bằng một dây đai xích. Các hình nón này di chuyển gần hơn hoặc xa hơn làm tăng hoặc giảm đường kính mà băng tải đang hoạt động.

Bằng cách đó, động cơ có thể chuyển một cách trơn tru vào đúng tỷ số truyền động. Cách thiết lập này rất giống với cách một dây xích hoạt động trên các bánh răng của xe đạp.

Có thể bạn quan tâm.

• Hộp số tay thông minh iMT, công nghệ dành cho người lái thích cảm giác số sàn nhưng không cần đạp côn

Một hình nón được kết nối với trục đầu ra của động cơ, trong khi hình nón kia truyền lực tới trục dẫn động và bánh xe dẫn động. Tỷ số truyền thay đổi khi các puli di chuyển gần nhau hơn và xa hơn, làm cho xích hoặc đai chuyển động lên xuống hai bên hình nón. Chuyển động này làm tăng hoặc giảm đường kính của xích hoặc đai, làm thay đổi tỷ số truyền dựa trên công suất cần thiết. Những thay đổi thời gian thực này liên tục xảy ra khi xe đang di chuyển.

Ưu điểm của hộp số CVT.

Tiết kiệm nhiên liệu: So với các hộp số khác, hộp số CVT tiết kiệm nhiên liệu hơn vì hệ thống tự động điều chỉnh tốc độ động cơ để đáp ứng yêu cầu công suất của xe tại thời điểm đó.. Nếu bạn lái một chiếc xe được trang bị CVT ở tốc độ ổn định trên xa lộ, bạn sẽ nhận ra rằng đồng hồ tua máy vẫn ở mức khá thấp, điều này rất tốt cho việc tiết kiệm nhiên liệu.

Truyền lực tối ưu: Do các đặc tính thay đổi của nó, hộp số CVT cho thấy tỷ số truyền thích hợp nhanh hơn nhiều so với hộp số tự động ở hầu hết mọi tốc độ khác nhau, từ vượt địa hình dốc núi cho đến đường cao tốc.

Chuyển số liền mạch : Hộp số vô cấp CVT giúp bạn không gặp rắc rối khi phải vươn cần số trong khi đạp ly hợp để chuyển số trong xe hộp số sàn vì nó không có bánh răng. Tất cả những gì bạn phải làm là đạp ga và hộp số CVT sẽ chuyển từ trạng thái số N sang công suất cực đại ngay lập tức.

Nhược điểm của hộp số CVT.

Cần bảo dưỡng thường xuyên: Mặc dù được cho là khá tiện dụng cho người dùng với khả năng tiết kiện nhiên liệu nhưng tuổi thọ của dây đai có vẻ ngắn hơn, nó khiến người sử dụng chiếc xe phải thường xuyên chú ý tới vấn đề bản dưỡng hệ thống hộp số.

Máy ồn hơn: Nhiều người lái xe nhận thấy rằng hộp số CVT phát ra âm thanh to hơn so với hộp số tự động truyền thống, nhất là khi tăng tốc.

Không có cảm giác thích thú khi lái xe: nhiều người thích cảm giác lái số sản, việc được điều khiển cần số và đạp ly hợp sẽ khiến lái xe có cảm giác được “cầm cương một con ngựa”. Và cảm giác này sẽ không còn thấy nếu như chiếc xe được trang bị một hộp số CVT.

Công nghệ hộp số CVT vẫn đang được cải tiến.

Một số nhà sản xuất ô tô như Nissan, Hyundai, Subaru và Toyota đã thực hiện những cải tiến kỹ thuật đáng kể cho CVT.

Hệ thống Nissan Xtronic thế hệ thứ ba bao gồm D-Step Logic Control sử dụng đầu vào động để tăng tốc mượt mà hơn và hiệu quả hơn, giảm thiểu tiếng ồn phát ra khi tăng tốc và tạo cảm giác lái giống hộp số tự động thông thường.

Hệ thống hộp số CVT mới thực hiện điều này bằng cách giữ một tỷ số truyền nhất quán lâu hơn để bắt chước cảm giác chuyển giữa các bánh răng, điều mà nhiều người lái xe ưa thích.

Tương tự, công nghệ hộp số Smartstream  (IVT) của Hyundai tái tạo kiểu chuyển số của hộp số tự động tiêu chuẩn để phản ánh ý định của người lái tốt hơn và đạt được khả năng phản hồi cao hơn. Hyundai dự kiến sẽ nâng cấp công nghệ này trên mẫu Elantra năm 2021.

Subaru cung cấp các hộp số CVT có khả năng tăng tốc nhanh hơn nữa trên toàn bộ dòng xe của mình, bao gồm cả mẫu Sedan hiệu suất cao WRX. Nó cung cấp khả năng chuyển số bằng tay thông qua các hệ thống lẫy số được trang bị trên vô lăng. Người dùng cũng sẽ tìm thấy hộp số CVT này trong các mẫu SUV Crossover như Subaru Ascent và Subaru Outback mới nhất .

Toyota cũng đang trên đà chạy đua công nghệ với cách tiếp cận độc đáo cho hệ thống hộp số CVT của mình. Bắt đầu từ 2019 những phiên bản Toyota Corolla Altis được nâng cấp công nghệ hộp số CVT 2.0 V với một thiết bị khởi động vật lý, giúp loại bỏ hiệu quả sự chậm trễ trong phản ứng truyền động mà một số người dùng đánh giá rằng nó không mượt mà cho lắm khi chiếc xe sang số khi đang chuyển động.

Hộp số CVT có bền không, có cần bảo trì thường xuyên không?

Theo các chuyên gia, hộp số CVT có tuổi thọ tương đương với các công nghệ hộp số khác trước đó. Nó có thể hoạt động liên tục tối thiểu 100.000 dặm (tương đương khoảng gần 170 ngàn km). Một số mẫu xe  như Toyota Prius tuổi thọ của hộp số CVT có thể lên tới hơn 300.000 dặm, một con số thật đáng nể.

Tuy nhiên, kẻ thù của công nghệ hộp số CVT đó chính là nhiệt độ và bạn thường xuyên phải bảo dưỡng nó đúng cách. Đó chính là lý do tại sao mà chi phí bảo dưỡng và sửa chữa của công nghệ này lại tốn kém hơn.

Bạn sẽ cần thường xuyên kiểm tra hệ thống dây đai định kì nếu như cảm thấy chiếc xe không còn hoạt động trơn tru như những ngày đầu. Rất có thể dầu hộp số của bạn đã đến lúc cần phải thay để đảm bảo hiệu suất hoạt động cho hệ thống ròng rọc và dây đai trên hộp số CVT. Chính vì vậy hãng xe luôn khuyến cáo người sử dụng nên đến và thực hiện các công đoạn kiểm tra và bảo dưỡng định kì.